Halit Küçükcelik
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
halit@katreymm.com

Sanayi Sicil Belgesini Haiz Mükelleflere KDV Tahsil Edilmeksizin Makine-Techizat Tesliminde Özellik Arzeden Hususlar

Son zamanlarda ülkemiz ekonomisindeki durgunluğun aşılması amacıyla yatırım ve üretim ortamının iyileştirilmesi ile ilgili kanunlar ard arda yürürlüğe girmiştir. Bunlardan en dikkat çekici istisnalardan biri de Sanayi Sicil Belgesi sahibi işletmelere KDV aranmaksızın makine ve techizat teslimidir. Daha önceleri uzun bir prosedür ve maliyete katlanılmakla elde edilen Yatırım Teşvik Belgesi’ne tanınan istisnaların bir örneği de, daha kısa sürede ve çok daha az bir maliyet ile elde edilen Sanayi Sicil Belgesi sahibi işletmelere tanınmıştır.

İlgili istisna 7103 Sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 31 Maddesi ile mevzuatımıza kazandırılmıştır.(1)

01.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren bu KDV İstisnasının uygulanması ile ilgili ayrıntılı hükümler Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 18 Seri Nolu Tebliğ ile izah edilmiştir.(2)

 Buna göre KDV ödenmeksizin makine ve teçhizat almak isteyen mükelleflerin yapması gerekenler aşağıda sıralanmıştır;

• Bulunulan İl’in Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerine müracaat edilerek Sanayi Sicil Belgesi alınacaktır.
• İstisnadan yararlanılması için KDV mükellefiyetini bulunması şarttır. Yani vergi mükellefi olmayanlara KDV tahsil edilmeksizin makine teslimi mümkün değildir.
• Satın alınacak makine ve techizat münhasıran imalat sanayiinde kullanılmalıdır. İmalat sanayiinde kullanılmayacak makine ve teçhizatın KDV’den istisna edilerek teslimi söz konusu değildir. Hangi makine ve teçhizatların KDV’den istisna edilerek teslim edilebileceği ile ilgili ayrıntılı liste Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiştir. BKK ekli listesinde yer almayan makine ve teçhizata istisna uygulanmayacaktır.(3)
• İstisnanın son uygulanma tarihi 31.12.2019 tarihidir.
• KDV İstisnası yeni makine alımı için geçerlidir. Kullanılmış 2. el makine veya techizat tesliminde KDV istisnasından yararlanılamayacaktır.
• İstisnadan yararlanarak KDV ödemeksizin makine almak isteyen mükellefler Sanayi Sicil Belgeleri ile vergi dairelerine başvuracak, başvuru sırasında almak istedikleri makine ve teçhizatlara ait ayrıntılı liste vergi dairesine sunulacaktır.
• Vergi dairesi tarafında bu başvuruya istinaden bir KDV İstisna Belgesi verilecektir.
• Makine alımında bu istisna belgesinin bir örneği satıcıya ibraz edilecektir. Satıcı bu örnek belgeyi 5 yıl süreyle muhafaza etmek durumundadır.
• Satın alınan makine ile ilgili bilgiler, yatırım teşvik belgesi ekli global listelere işlendiği gibi bu istisna belgesinin ilgili bölümüne de kaşe tatbik edilmek suretiyle işlenecektir. Teslim gerçekleştikçe bu bilgiler ayrıca elektronik ortamda sisteme girilmelidir.  
• İstisna kapsamında alınan makine ve teçhizat 3 yıl süre ile imalat haricinde kullanılamaz, satılamaz. Aksi taktirde istisna edilen KDV’nin, idarece hem vergi ziyaı cezası ve hem de gecikme faizi tahakkuk ettirilerek tahsili yoluna gidilecektir.
• Sanayi Sicil Belgesi bulunan mükellefler, vergi dairelerinden aldıkları istisna belgesi ile yurt dışından ithalat yolu ile de KDV ödemeksizin makine ve teçhizat alabileceklerdir. Bu durumda istisna belgesi gümrük idaresine ibraz edilecektir.
• İstisna kapsamında yapılan satışlar satıcılar tarafından KDV Beyannamesinde İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığının, "Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler" tablosunda 332 kod numarası ile beyan edilecektir. KDV iadesi talebinde bulunan mükellefler tarafından ilgili makine ve techizatın imalatı sırasında katlanılan KDV tutarı (Yüklenilen KDV) KDV beyannamesindeki ilgili yerine yazılmalıdır.
• KDV İstisna Belgesinin süresinin bittiği tarih itibariyle, aynen Yatırım Teşvik Belgesi’nde olduğu gibi vergi dairesine ibraz edilerek kapattırılması gerekmektedir.
•  Makine ve teçhizat imalatçıları tarafından, makinanın imali sırasında yapılan giderler ile ilgili katlanılan KDV (yüklenilen KDV) indirim konusu yapılır. İndirim olarak telafi edilemeyen KDV satıcıların talep etmesi halinde idarece kendilerine mahsuben veya nakden iade edilecektir.
• Mahsuben KDV iadesinde vergi incelemesi veya YMM raporu aranmayacaktır. 5.000 TL’ye kadar olan nakit iadeler inceleme ve teminat olmaksızın, 5.000 TL’yi geçen nakit KDV iadeleri ise Yeminli Mali Müşavir raporu ile yerine getirilecektir.
• Yukarıda sayılan hususlara riayet edilmeyerek KDV tahsil edilmeksizin yapılan makine ve teçhizat teslimlerindeki vergi ziyaından, alıcı ve satıcılar birlikte müteselsilen sorumlu olacaklardır.  

Yatırımcı ve imalatçılarımızın özellikle ilk kuruluş aşamasındaki sermaye ihtiyacını daha da şiddetlendiren, işletmelerimizin büyük bir çoğunluğunun üzerinde külfet olarak kalan KDV’den kaynaklanan sıkıntıların aşılması amacıyla, bu tür istisna ve muafiyet uygulamalarının maliye yönetimince etkili bir formül olarak kullanıldığı, bu formüllerin kısa vadede etkisi görünmese  dahi uzun vadede ekonomiye çok büyük katkı sağlayacağı, benzeri istisna ve muafiyetlerin daha da yayılması gerektiği, Sanayi Sicil Belgesi bulunan mükelleflere KDV tahsil edilmeksizin makine-teçhizat tesliminin başta makine imalatçıları sonrasında ise bu makine ve teçhizatların münhasıran imalat sanayiinde kullanılması ile genel anlamda bütün sektörlerde suya atılan taş misali dalga dalga üretim ve istihdam artışı sağlayacağı ve 31.12.2019 tarihine kadar uygulanacak bu ve benzeri istisnaların imalat sanayii verilerinde kayda değer bir iyileşmeyi beraberinde getireceğini kanaatindeyiz.

Kaynakça

1. 7103 Sayılı Kanun 31 Md. ( 27.03.2018-30373 Mükerrer R.G.)
2. KDVGUT 18 Seri Nolu Değişiklik Tebliği ( 05.06.2018-30442 R.G.)
3. 30.04.2018 Tarih ve 2018/11674 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (05.05.2018-20412 R.G.)

20.06.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com