Halit Küçükcelik
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
halit@katreymm.com
Devreden KDV’nin İadesi, Gider veya Maliyet Unsuru Olarak Dikkate Alınıp Alınmayacağı
1- KDV Mükellefiyim. Faaliyetimiz devam ediyor. Devreden KDV’miz birikti. Devreden KDV’mizi nakten veya mahsuben iade alabilir miyiz?
3065 Sayılı KDV Kanunu’nun 29/2 Maddesinde; “Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez.” denilmektedir. Bu hükme istinaden devreden KDV’nin işletmenize nakten veya mahsuben iadesi mümkün değildir.
2- Faaliyetimi terkettim, işletmemi kapattım devreden KDV’mi iade alabilirmiyim?
KDV Kanunu’na göre iade ancak kanunun 32. maddesinde sayılan tam istisnalar ile 29/2. maddesinde belirtilen teslimler nedeniyle yapılabilecektir. Faaliyeti terketmek iade hakkı doğuran bir işlem olarak kanunda sayılmamıştır. Bu nedenle işletme kapatılsa dahi, indirilemeyen devreden KDV’nin nakten veya mahsuben iadesine kanunen imkan bulunmamaktadır.
KDV mükellefiyetine sahip işletmelerin işi bırakması durumunda kayıtlarında ve en son KDV beyannamelerinde yer alan sonraki döneme devreden KDV’sinin ne olacağı hakkında KDV Kanunun da her hangi bir hüküm bulunmamaktadır. Faaliyetin bırakılması yasa yapıcı tarafından iade yönteminin kabulü için yeterli bir neden olarak kabul edilmemiştir.
3- Faaliyeti terkettim, işletmemi kapattım devreden KDV’mi gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alabilir miyim?
KDV Kanunu’nu 58. Maddesinde; “Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.” denilmektedir. Buradaki amaç mükellefin üzerinde yük olarak kalmayacak KDV’nin gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kullanılmasının engellenmesidir. Bu madde ile normal faaliyetine devam eden mükelleflerin devreden KDV’lerinin gider olarak kabul edilemeyeceği bildirilmektedir.
KDV Kanununun 58. Maddesinin mefhum-u muhalifi ile, faaliyetini terk eden mükelleflerce yüklenilip indirilemeyen KDV’nin bir daha indirilmesi mümkün bulunmadığından ve indirilemeyen bu vergi artık “indirilemeyecek KDV” haline dönüştüğünden, indirilemeyen bu verginin GVK ve KVK yönünden gider olarak dikkate alınması gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, mükellef faaliyetine devam ediyor ise devreden KDV gider olarak kabul edilmeyecek, faaliyeti bitmiş ve mükellefiyet sona ermiş ise devreden KDV gider olarak kabul edilebilecektir.
4- Devreden KDV’nin faaliyetini terkeden mükellef açısından gider yazılabileceği ile ilgili özelgeler;
a) ANKARA Vergi Dairesi Başkanlığı’nın: 27/01/2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.17.01-130 [2011-4-29-15]-128 sayılı Mükellefiyetin sona ermesi durumunda, sonraki döneme devreden KDV nin iade edilip edilemeyeceği hakkındaki Özelgesi:
“….. Yukarıdaki açıklamalar kapsamında; mükellefiyetinizin sona ermesi nedeniyle üzerinizde kalan ve indirim yoluyla giderilemeyen (sonraki döneme devrolunan) katma değer vergisinin;
- iade hakkı doğuran işlemleriniz bulunması halinde bu işlemlerinize isabet eden kısmı KDV Mevzuatında yer alan hükümler çerçevesinde tarafınıza iade edilebilecek,
- iade hakkı doğuran işlemleriniz bulunmaması halinde devreden KDV nin tamamının, iade hakkı doğuran işlemleriniz bulunması halinde ise bu işlemleriniz nedeniyle yüklenilmeyen kısmının tarafınıza iadesi veya vergi borçlarınıza mahsubu mümkün olmayıp, indirilemeyen söz konusu vergilerin KDV Kanununun 58 inci maddesi uyarınca kurumlar vergisi matrahınızın tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilmesi mümkün bulunmaktadır.”
b) İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 25.10.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.17.01- KDV.29-1875 sayılı Özelgesi
“… Sonuç olarak, mükellefin üzerinde yük olarak kalan KDV’nin maliyet ve gider unsuru olarak değerlendirilmesi sadece mükellefiyetin sona erdiği durumlarda geçerli olacaktır. “Devreden vergilerin gider yazılabilmesi ile ilgili bu uygulama sadece faaliyeti bırakan mükellefler için geçerlidir. Faaliyetin devamı süresince devreden vergilerin gider veya maliyet olarak değerlendirilmesinin mümkün olamayacağı tabiidir.”
Özetle; faaliyetine devam eden işletmelerin Devreden KDV’lerinin iade edilmesi ile ilgili sorun devam etmektedir. Geçmişte gündeme gelen ancak bir türlü çözülemeyen bu durumun ilerleyen zamanlarda çözülmesi ümidiyle….
Kaynakça:
- 3065 S. KDV Kanunu
- KDV Genel Uygulama Tebliği
- Özelge
20.07.2018
