537 NOLU VUK GENEL TEBLİĞİ İLE YENİDEN DEĞERLEME

1. VUK GEÇİCİ 32. MADDE % 2 VERGİ ÖDEYEREK TEK SEFERLİK YENİDEN DEĞERLEME

• VUK Geçici 32 madde kapsamında şirketler % 2 vergi ödeyerek iktisadi kıymetlerini yeniden değerleyebilir.
• % 2 vergi ile değerleme, geriye dönük iktisadi kıymetin aktife girdiği tarihten itibaren yapılabilir.
• % 2 vergi ile değerlenen kıymet, geçici vergi dönemlerinde GİB tarafından yayımlanan yeniden değerleme oranında ayrıca tekrar değerlenebilir.
• VUK Geçici 32 madde kapsamında değerleme yapılırken iktisadi kıymetin amortismanının her dönem tam ayrıldığı varsayılır. Bu yüzden iktisadi ömrü tamamlanan kıymetler için değer artışı söz konusu olmayacaktır.
• Arsa ve araziler VUK Geçici 32. madde kapsamında yeniden değerlenebilir.
• Yeniden değerleme beyannamesi elektronik ortamda GİB’e verilir ve çıkacak vergi 3 taksitte ödenir.  

2. VUK MÜKERRER 298. MADDE KAPSAMINDA SÜREKLİ YENİDEN DEĞERLEME

• Enflasyon düzeltmesi 7352 Sayılı Kanun ile ertelendiği için mükelleflere 31.12.2023 tarihine kadar vergi ödemeksizin iktisadi kıymetlerini yeniden değerleme imkanı sağlanmıştır.
• GİB KVK 61 Nolu Sirküler ile 2022/3. Geçici Vergi Yeniden Değerleme Oranı : % 92,93’tür.
• VUK 32. Madde  % 2 Vergi ile yeniden değerleme yapılmadan, VUK Mükerrer 298 madde ile vergisiz yeniden değerleme yapılırsa, artık geriye dönüş yoktur. VUK 32 madde kapsamında vergili yeniden değerleme hakkı kaybolur. Bu nedenle VUK 32. madde kapsamında vergili yeniden değerleme yapılıp yapılmayacağı netleştirilmeden, vergisiz yeniden değerleme yapılmamalıdır. 
• VUK Mükerrer 298 madde kapsamında değerleme yapılırken iktisadi kıymetin amortismanının her dönem tam ayrıldığı varsayılır. Bu yüzden iktisadi ömrü tamamlanan kıymetler için değer artışı söz konusu olmayacaktır.
• Arsa ve araziler VUK Mükerrer 298. madde kapsamında yeniden DEĞERLENEMEZ.
• Sürekli yeniden değerleme sonrasında 31.12.2023 tarihinde yapılacak Enflasyon Düzeltmesi sadece değerleme sonrası dönem için güncelleme sağlayacaktır.
• Enflasyon muhasebesi sürekli yeniden değerlemenin yapıldığı tarihin öncesine gitmeyecektir. Sürekli yeniden değerleme hiç yapılmamışsa, Enflasyon düzeltmesi iktisadi kıymetin aktife giriş tarihine gidecektir. Sürekli yeniden değerleme yapılacaksa muhtemel hak kaybı açısında bu hususun dikkate alınması gerekmektedir.

3. VUK GEÇİCİ 32. MADDE ile VUK MÜKERRER 298 MADDELERİ ORTAK HUSUSLAR

• İktisadi kıymetlerin yeniden değerlemeden önceki net bilanço aktif değerinin, yeniden değerleme oranı ile çarpımından sonra bulunacak net bilanço aktif değerinden indirilmesi suretiyle hesaplanan değer artışı, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabına alınır.
• Mükellefin özkaynakları güçlenir.
• Finansman gider kısıtlamasında avantaj sağlanır.
• Yeniden değerleme ihtiyaridir, zorunluluk yoktur.
• Önceki geçici vergi dönemlerinde yeniden değerleme yapılmamışsa yılsonunda yeniden değerleme yapılabilir.
• Tek seferlik yeniden değerleme müessesesinden % 2 vergi ödenerek yararlanılmalı mı yoksa yararlanılmamalı mı?/  Sürekli yeniden değerlemeden tek seferlik vergiyi ödeyerek mi yararlanılmalı, ödemeyerek mi yararlanılmalı yoksa hiç yararlanılmamalı mı? / 2023 yılı sonu itibariyle yapılacak enflasyon düzeltmesi vergisel her hangi bir sonuç doğurmayacağı için beklenmeli mi, beklenmemeli mi gibi sorular firma bazında değerlendirilerek karar verilmesi gereken hususlarıdır.

Saygılarımızla.       

14.10.2022

                                                                                                          Yeminli Mali Müşavir/Bağımsız Denetçi

                                                                                                                                    Halit KÜÇÜKÇELİK